ایا اتریوم هاوینگ دارد؟ بررسی حقیقت پشت کاهش عرضه ETH
در دنیای پرهیجان ارزهای دیجیتال، واژه “هاوینگ” یادآور لحظات تاریخی در بازار بیت‌کوین است که قیمت‌ها را به اوج‌های جدیدی رسانده. اما آیا اتریوم، دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان، هم چنین رویدادی دارد؟ با تغییرات اساسی در شبکه اتریوم، از جمله انتقال به اثبات سهام و به‌روزرسانی‌هایی مانند مرج (Merge)، شایعات درباره “هاوینگ اتریوم” داغ شده است. در این مقاله از بیت کوین هیرو، بررسی می‌کنیم که آیا اتریوم هاوینگ دارد، مفهوم هاوینگ سه‌گانه چیست و این موضوع چه تأثیری بر آینده قیمت اتر (ETH) خواهد گذاشت.
هاوینگ چیست؟
هاوینگ (Halving) به رویدادی در شبکه‌های بلاکچینی مبتنی بر اثبات کار (PoW) اشاره دارد که طی آن پاداش استخراج بلاک‌ها نصف می‌شود. این مکانیزم، که در بیت‌کوین هر چهار سال یک‌بار رخ می‌دهد، عرضه جدید توکن‌ها را کاهش می‌دهد و معمولاً به افزایش قیمت به دلیل کمبود عرضه منجر می‌شود. اما آیا اتریوم، با ساختار متفاوت خود، چنین مکانیزمی دارد؟
ایا اتریوم هاوینگ داره ؟
به‌طور خلاصه، اتریوم به صورت رسمی هاوینگ ندارد، برخلاف بیت‌کوین که مکانیزم هاوینگ مشخصی هر چهار سال یک‌بار دارد. اتریوم در ابتدا از الگوریتم اثبات کار (PoW) استفاده می‌کرد، اما پس از به‌روزرسانی مرج (Merge) در سپتامبر 2022، به الگوریتم اثبات سهام (PoS) مهاجرت کرد. این تغییر، مکانیزم‌های پاداش‌دهی و عرضه اتریوم را به‌کلی دگرگون کرد. با این حال، اصطلاح “هاوینگ سه‌گانه” (Triple Halving) در جامعه اتریوم مطرح شده که به کاهش عرضه اتر از طریق سه مکانیزم اشاره دارد.
هاوینگ سه‌گانه اتریوم چیست؟
هاوینگ سه‌گانه مفهومی غیررسمی است که به سه عامل کلیدی در کاهش عرضه اتر پس از به‌روزرسانی‌های اتریوم اشاره دارد. این عوامل عبارت‌اند از:
- انتقال به اثبات سهام (PoS): در سیستم اثبات کار، ماینرها برای تأیید تراکنش‌ها پاداش‌های بالایی دریافت می‌کردند که سالانه 4.3 درصد به عرضه اتر اضافه می‌کرد. در سیستم اثبات سهام، اعتبارسنج‌ها با مصرف انرژی کمتر، پاداش‌های کمتری دریافت می‌کنند. این تغییر، نرخ انتشار سالانه اتر را به حدود 0.4 درصد کاهش داد.
- به‌روزرسانی EIP-1559: این به‌روزرسانی در آگوست 2021 معرفی شد و بخشی از کارمزد تراکنش‌ها (Base Fee) را می‌سوزاند، به‌جای اینکه به ماینرها پرداخت شود. این مکانیزم، اتر را از گردش خارج می‌کند و عرضه را کاهش می‌دهد، به‌ویژه در زمان‌های شلوغی شبکه.
- کاهش پاداش اعتبارسنج‌ها: در سیستم اثبات سهام، پاداش‌های اعتبارسنجی کمتر از پاداش‌های ماینینگ در سیستم اثبات کار است. این کاهش، همراه با سوزاندن کارمزدها، اثر مشابه هاوینگ را ایجاد می‌کند و عرضه جدید اتر را محدود می‌سازد.
این سه عامل باعث شده‌اند که عرضه اتر به‌صورت مؤثری کاهش یابد، به‌طوری‌که برخی تحلیلگران معتقدند اتریوم حالا خاصیت “تورم‌زدایی” (Deflationary) پیدا کرده است، یعنی در برخی دوره‌ها، مقدار اتر سوزانده‌شده بیشتر از اتر جدید تولیدشده است.
تفاوت‌ها با هاوینگ بیت‌کوین
برخلاف بیت‌کوین که هاوینگ آن به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده هر 210,000 بلاک (تقریباً هر 4 سال) رخ می‌دهد و پاداش استخراج را نصف می‌کند، اتریوم مکانیزم مشابهی ندارد. در اتریوم، کاهش عرضه از طریق به‌روزرسانی‌های شبکه و سوزاندن کارمزدها اتفاق می‌افتد، که به‌جای یک رویداد مقطعی، فرایندی مداوم است. همچنین، بیت‌کوین سقف عرضه ثابت 21 میلیون واحد دارد، اما اتریوم هیچ محدودیت عرضه‌ای ندارد، اگرچه نرخ انتشار آن به‌شدت کاهش یافته است.
| مقایسه | بیت‌کوین | اتریوم |
|---|---|---|
| مکانیزم اجماع | اثبات کار (PoW) | اثبات سهام (PoS) پس از مرج |
| هاوینگ | هر 4 سال، پاداش نصف می‌شود | هاوینگ رسمی ندارد، کاهش عرضه مداوم |
| سقف عرضه | 21 میلیون واحد | بدون سقف، اما عرضه جدید محدود |
| تأثیر بر عرضه | کاهش مقطعی عرضه | کاهش مداوم از طریق سوزاندن و PoS |
تأثیر کاهش عرضه بر قیمت اتریوم
کاهش عرضه اتر، به‌ویژه از طریق سوزاندن کارمزدها و انتقال به اثبات سهام، می‌تواند مشابه هاوینگ بیت‌کوین، تقاضا را نسبت به عرضه افزایش دهد و قیمت را بالا ببرد. تحلیلگران معتقدند که هاوینگ‌های بیت‌کوین (مانند رویداد آوریل 2024) معمولاً به رشد اتریوم نیز کمک می‌کنند، زیرا سرمایه‌گذاران به آلت‌کوین‌ها روی می‌آورند. به‌عنوان مثال، پس از هاوینگ بیت‌کوین در 2020، اتریوم تا نوامبر 2021 به 4800 دلار رسید.
بر اساس گزارش بای‌بیت، اتریوم ممکن است در سه‌ماهه اول 2025 به دلیل همبستگی با چرخه‌های هاوینگ بیت‌کوین و افزایش فعالیت نهنگ‌ها، به رکورد جدیدی (بالاتر از 8800 دلار) برسد. با این حال، عواملی مانند مقیاس‌پذیری شبکه (در مقایسه با رقبایی مانند سولانا) و شرایط کلی بازار می‌توانند این پیش‌بینی‌ها را تحت تأثیر قرار دهند.
ریسک‌ها و ملاحظات
- نوسانات بازار: کاهش عرضه لزوماً به رشد قیمت منجر نمی‌شود، زیرا عوامل خارجی مانند شرایط اقتصادی و مقررات می‌توانند تأثیرگذار باشند.
- رقابت: شبکه‌هایی مانند سولانا و کاردانو با مقیاس‌پذیری بهتر، ممکن است توجه سرمایه‌گذاران را از اتریوم منحرف کنند.
- عدم پیش‌بینی‌پذیری: برخلاف هاوینگ بیت‌کوین که زمان‌بندی مشخصی دارد، کاهش عرضه اتریوم به فعالیت شبکه و کارمزدها بستگی دارد، که پیش‌بینی آن دشوار است.
چه باید کرد؟
اگر به سرمایه‌گذاری در اتریوم علاقه‌مند هستید:
- تحلیل بازار: نمودارهای تکنیکال و اخبار به‌روزرسانی‌های اتریوم را رصد کنید.
- مدیریت ریسک: تنها بخشی از سرمایه خود را به اتریوم اختصاص دهید، زیرا بازار ارزهای دیجیتال پرنوسان است.
- کیف پول امن: از کیف پول‌های معتبر مانند MetaMask یا سخت‌افزاری مانند Ledger برای ذخیره اتر استفاده کنید.
- پیگیری اخبار: به‌روزرسانی‌های شبکه، مانند بهبودهای مقیاس‌پذیری، می‌توانند بر قیمت تأثیر بگذارند.
